درد کشاله ران پس از تعویض مفصل ران: علل شایع، تشخیص و مدیریت مؤثر

درد کشاله ران یکی از شایع‌ترین شکایات بیماران پس از جراحی تعویض مفصل ران (THA) است. این درد معمولاً در ۳–۶ ماه اول ظاهر می‌شود و در بیش از ۹۰٪ موارد موقتی است یا با درمان ساده برطرف می‌گردد. حدود ۱۰–۲۰٪ بیماران این علامت را گزارش می‌کنند، اما تشخیص دقیق علت برای جلوگیری از عوارض ضروری است.

این نوشتار بر اساس مطالعات بالینی و راهنماهای ارتوپدی معتبر (مانند AAOS و مقالات Journal of Arthroplasty)، علل شایع درد کشاله ران پس از تعویض مفصل ران را بررسی کرده و راهکارهای عملی مدیریت آن را ارائه می‌دهد.


علل شایع درد کشاله ران پس از تعویض مفصل ران

  1. التهاب یا تنوسینوویت تاندون ایلیوپسواس شایع‌ترین علت (۴۰–۵۰٪ موارد). تاندون ایلیوپسواس (عضله خم‌کننده ران) روی لبه کاپ استابولار یا سر پروتز ساییده می‌شود. علائم: درد هنگام بلند کردن پا، خم کردن ران یا بالا رفتن از پله. تشخیص: معاینه فیزیکی (درد با مقاومت در برابر خم شدن ران) و گاهی سونوگرافی یا MRI.
  2. شل شدن یا جابه‌جایی اجزای پروتز شل شدن کاپ استابولار یا استم فمورال درد مکانیکی ایجاد می‌کند. علائم: درد هنگام تحمل وزن، راه رفتن یا صدای کلیک. تشخیص: رادیوگرافی ساده یا CT برای بررسی مهاجرت پروتز.
  3. درد ارجاعی از کمر یا ستون فقرات مشکلات دیسک کمر یا آرتروز فاست درد را به کشاله ران ارجاع می‌دهد. علائم: درد با تغییر وضعیت کمر یا نشستن طولانی. تشخیص: معاینه نورولوژیک و در صورت نیاز MRI کمر.
  4. عفونت عمقی یا سطحی هرچند نادر، اما جدی است. علائم: تورم، قرمزی، تب یا ترشح از زخم. تشخیص: آزمایش خون (CRP، ESR) و آسپیراسیون مفصل اگر مشکوک باشد.
  5. شکستگی استرسی یا ناهم‌ترازی اندام نابرابری طول اندام یا جایگذاری نامناسب پروتز فشار غیرعادی به عضلات وارد می‌کند. علائم: لنگش و درد هنگام راه رفتن طولانی.
  6. سایش یا واکنش به ذرات پروتز در طولانی‌مدت، ذرات سایش التهاب (استئولیز) ایجاد می‌کنند. علائم: درد تدریجی که با فعالیت افزایش می‌یابد.


مدیریت درد کشاله ران پس از تعویض مفصل ران

مدیریت گام‌به‌گام و بر اساس علت است:

مرحله‌‌اول: درمان‌های غیرجراحی (برای اکثر بیماران کافی است)

  • استراحت نسبی و کاهش فعالیت‌های سنگین (۴–۶ هفته).
  • داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (ایبوپروفن یا سلکوکسیب) به مدت ۲–۴ هفته.
  • فیزیوتراپی هدفمند: کشش ایلیوپسواس، تقویت عضلات ابداکتور و تمرینات تعادل.
  • تزریق کورتیکواستروئید هدایت‌شده با سونوگرافی به تاندون ایلیوپسواس (۷۰–۸۰٪ مؤثر).
  • کمپرس سرد یا گرم متناوب برای کاهش التهاب.

مرحله‌دوم: بررسی‌های پیشرفته اگر درد پس از ۳–۶ ماه ادامه داشت:

  • رادیوگرافی و CT برای بررسی پروتز.
  • آزمایش خون برای رد عفونت.
  • MRI برای ارزیابی بافت نرم.

مرحله‌سوم: مداخلات جراحی (نادر، کمتر از ۵٪ موارد)

  • آزادسازی تاندون ایلیوپسواس (تنوتومی).
  • تعویض لاینر یا اجزای شل‌شده.
  • بازنگری کامل پروتز اگر استئولیز یا عفونت تأیید شود.

مطالعات نشان می‌دهند بیش از ۸۵٪ بیماران با درد اولیه بدون نیاز به جراحی بهبود می‌یابند.


توصیه‌های عملی برای بیماران

  • درد خفیف در ماه‌های اول طبیعی است؛ نگران نشوید اما پیگیری کنید.
  • از فعالیت‌هایی که درد را تشدید می‌کند (دویدن، چرخش شدید) اجتناب کنید.
  • وزن خود را کنترل کنید؛ هر کیلوگرم اضافه فشار بیشتری به کشاله ران وارد می‌کند.
  • ویزیت‌های منظم (۳ ماه، ۶ ماه، ۱ سال) را جدی بگیرید تا مشکلات زود شناسایی شوند.


سخن پایانی

درد کشاله ران پس از تعویض مفصل ران اغلب موقتی و قابل مدیریت است. شایع‌ترین علت التهاب تاندون ایلیوپسواس است که با درمان غیرجراحی بهبود می‌یابد. تشخیص دقیق توسط متخصص ارتوپد و پیگیری منظم، کلید حل مشکل است. با مدیریت مناسب، اکثر بیماران به زندگی بدون درد و فعال بازمی‌گردند.



برای اطلاعات بیشتر درباره روش‌های جراحی ران و پیشگیری از عوارض، می‌توانید مقالات زیر را مطالعه کنید:

ارسال نظر

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.